Bijlage 5: verslag evaluatie ondernemers

Epe, 19 augustus 2024

Inleiding

De projectleider verwelkomt de aanwezigen en leidt de avond in met een korte schets van de actuele situatie in de opvang van asielzoekers en een terugblik op de start van de noodopvang in Epe. Bijna de helft van de opvang in Nederland is noodopvang. Dat wijst erop dat de opvangproblematiek zeer groot is. Op 8 augustus heeft de gemeente een officiële vergunning aanvraag binnengekregen voor verlenging van de noodopvang in Fletcher met maximaal 1,5 jaar. 
Ondernemer stelt een vraag vooraf: 'jullie hebben een soort ABC beoordeling opgesteld:

• A= landelijke situatie
• B= ervaring met de uitvoering van de opvang door COA
• C= lokale maatschappelijke impact. 

Op A en B heb ik geen invloed, maar als mijn inbreng maar voor 1/3 telt, dan zit ik voor spek en bonen aan tafel'. Projectleider legt uit dat de evaluatie inderdaad bestaat uit 3 onderdelen en dat die gezamenlijk door het college worden afgewogen om tot een weloverwogen besluit te komen. Ondernemer: 'als er iets van draagvlak ontstaat, koester dat dan en haak daarop in. Daarvoor is C het draaipunt. Wil het in zijn geheel goed gaan, dan heb je elkaar op onderdeel C te vinden. Dat vind ik cruciaal'. 

Ondernemer: 'dat is ook het enige punt waarvoor we hier zitten. We moeten met elkaar erkennen dat dit besluit als gevolg heeft dat er wat omzetverlies is in de horeca en in de winkels. Dat betekent niet dat we niet menselijk zijn en geen mensen willen opvangen. Hoe vervelend ook, dit hebben we met elkaar te doen. De impact kun je in een cirkel om de opvang heen in gradaties bekijken en voorspellen. Die voorspelling hebben we al in het eerste gesprek gedaan. Erken elkaar en stel bijvoorbeeld voor dat we een marketingplan maken'.

Toekomst van Fletcher Epe

Het zou mooi zijn als we in de vergunning iets kunnen opnemen over verplichte terugkeer van de hotelfunctie na afloop van de noodopvang. Ondernemer: 'hoe zit het met een permanent AZC in Epe?' Projectleider: 'Daar is Epe, in samenwerking met de regio, naar aan het kijken'. Ondernemer: 'Kan Fletcher dienen als permanent AZC?' Projectleider: 'Nee, daar is de locatie niet geschikt voor'. Ondernemer: 'Kunnen we de voorwaarde meegeven dat het na 1,5 jaar dan echt stopt?' Ondernemer: 'Jammer dat het college dit besluit naar zichzelf toetrekt en niet door de andere geledingen (raad) laat gaan. Dat zou handig kunnen zijn voor een groter draagvlak. En zeg als college: we houden vast aan hotelbestemming op die locatie. En kan Fletcher hiervoor binnen een halfjaar een vergunningaanvraag indienen?' Ondernemer: 'wat gebeurt er in de komende 1,5 jaar met de spreidingswet. Epe is vakantiedorp bij uitstek. Onze portie als dorp Epe hebben we nu wel gehad. Als we gaan zoeken naar een locatie die permanent is, kijk dan in regio of in onze buurdorpen (Emst, Oene, Vaassen)'.

Impact op bedrijven 

HorecaNL heeft de leden bevraagd en geeft aan dat ze veel input hebben gekregen, namelijk van: Brasserie Floor, Het Wapen, Episch Centrum, De ezelboerderij, Bij ons, De Baron, De Slimmerik, Eureka, Cornelis, Casa Sarda, De Posthoorn. 

Brasserie Floor is het meest expliciet: impact direct zichtbaar. Reserveringen blijven achter. Inloop is flink teruggelopen. Ook intern en onder het personeel heerst stress en onzekerheid over de toekomst. 

Ossenstal: mensen komen bij ons eten, koffiedrinken. Sommigen vertellen dat ze al 20 jaar bij Fletcher kwamen. Veel mensen met Fletcher deal. Die kwamen vaak bij ons koffie drinken en ’s avonds pannenkoeken eten. De “grijze golf” (mensen op leeftijd die vaak voor de Fletcher deals gaan) is normaal veel hoger. Fletcher zat daar het hele jaar mee vol. En ze kwamen dan op de fiets naar Ossenstal. 

Impact in Epe

Tot eind juni was het uitermate rustig in het dorp. Nu is er reuring. Ondernemers verschillen over omzet dit jaar tov vorig jaar. Terrassenomzet bij aantal ondernemers tot juli beduidend minder. Het weer-effect maakt dat complex. Maar feit dat er zoveel minder overnachtingen zijn, heeft impact. Angst die iedereen uitspreekt: voorseizoen heeft echt minder mensen opgeleverd. Nu bang voor halverwege september dat het dan weer impact heeft. Aantal geeft aan dat ze denken dat toeristen praten over dat er hier geen hotel is. Als je lang genoeg dat hotel gesloten houdt, blijven ze wellicht voorgoed weg. Nu zijn het dagjesmensen en zijn ze in omgeving aan het slapen. Niet in Epe. Krijg je ze nog terug? Effect is dus geen twee jaar maar vier jaar: ook nog verbouwing hotel en je moet ze nog terugkrijgen. Ondernemer: de balans in beddenaanbod in Epe is weg. Duidelijkheid krijgen, is er zicht op terugkomst hotel. Epe als toeristisch profiel. Seizoen verlengen. Epe is een toeristische gemeente maar moeten we ook voor de inwoners aantrekkelijk houden. Daar zet SPGE nu steviger op in. Als SPGE drie doelgroepen: bedrijven Epe, bezoekers / toeristen / gasten, inwoners Epe. Gebied rondom Fletcher hotel. Mensen uit Epe blijven daar weg. In Epe 800.000 overnachtingen op jaarbasis. We missen 66.000 overnachtingen door onttrekking Fletcher. Dat is best een flink aantal. Heeft impact, daar zijn we het over eens. Stel dat ze 100 euro per dag uitgeven in Epe dan heb je het over 6,6 miljoen euro wat je mist. Gemeente meldt dat Landal in het najaar een nieuw park opent in Epe met ruim 100 boschalets, zonder horecavoorzieningen. Ondernemer: ondernemers hebben een omzet min van 10% ten opzichte van landelijk. Dus daarin is de regen al verwerkt (die is immers vergelijkbaar in heel NL). Er heerst een hoge terrassendruk, waardoor het belang van de terrassen voor de horecaondernemers relatief groter is. Winkels hebben een kleine min. Epe is ingericht op het volume dat samenhangt met aantal hotelovernachtingen. Het seizoen is verlengd. Als je hotels weg zijn, krijgt het weer een nog grotere invloed. Dan blijven dagjesmensen namelijk ook weg. Ondernemer: Epe heeft 16.000 inwoners en heeft buitengewoon veel winkels en supermarkten. Dat komt door het toerisme. Je ziet nu dat meer partijen zich op de zakelijke markt richten omdat de toeristen wegblijven.

Dagbesteding in noodopvang

Hoe gaat de dagbesteding er in de komende wintermaanden uitzien? Projectleider legt uit: Stichting Present begeleidt activiteiten. Asielzoekers steken handen uit mouwen voor mooier maken van Epe (bladblazers, bos opruimen, etc.), daar willen ze meer op inzetten als de opvang wordt verlengd. 

Asielzoekers in Epe

Constatering ondernemer: er gebeurt weinig narigheid. Pleinfeesten jazz met toeristen en veel Epenaren loopt goed. Ondernemer: 'De asielzoekers zongen hard mee met de NL muziek. Hele groep aan het dansen. Mooi om te zien'. Algemene constatering dat er weinig tot geen overlast van de asielzoekers is. Wel twee winkeldiefstallen. Samenscholen wordt door asielzoekers – vanuit cultuur – veel gedaan. Dat geeft snel een onveilig gevoel. Kunnen we daar iets aan doen? Ondernemer: overlast komt met name vanuit de veilige landers. Er is 40% meer overlast landelijk. Zijn hier veilige landers? Projectleider: relatief weinig nu. Mutatie van ongeveer 5 per week. Er kunnen altijd veilige landers komen.

Media

Vertel eens in de media: hoeveel Oekraïners zijn er werkzaam in de bedrijven in Epe. Dat zijn er veel. En vertel over opruimen van omgeving door asielzoekers. Maak eens een verslag over de afgelopen periode. Moet objectief zijn. Mooie zaken en minder mooie zaken. Transparant.

Marketingplan

Vraag om marketingplan moet je gericht neerleggen bij organisaties die daarover gaan. Gaat niet alleen om promotie gemeente. Maar ook om specifiek versterking van winkelgebied. Horeca heeft daar wellicht ook eigen ideeën bij. Dus denktank hiervoor oprichten. Actieplan. Voorstel vanuit accountmanager gemeente Epe om dat direct op te pakken. Dit wordt omarmd. Ondernemers en accountmanager pakken dit op. Ondernemer: kijk eens naar Nunspeet. Kunnen we daar wat van leren? Hebben ook goed voor- en naseizoen. Hebben heel veel hotels. Recreatieparken worden sneller winterbestendig. Daar is winst te halen: promotie van Epe het jaar door. Daar is behoefte aan. En er is behoefte aan overdekt vermaak. Heggies speelschuur etc. Overdekt spelen voor kids en jongeren. Lasergamen. Perspectief van de wolf: ik kan de bossen niet in vanwege de wolf. Let op dat promotie op de bossen op langere termijn wellicht niet slim is. Eerste gebied in Nunspeet al afgesloten.

Hoofdstraat

Een korte blik op het plan voor herinrichting hoofdstraat. Ondernemer: laten we zorgen dat dat zo snel mogelijk doorgaat. Niet over twee jaar als net het hotel weer opengaat, dat zou een zeer ongelukkige timing zijn. Ondernemer: daar komt het waarschijnlijk wel op neer: eind 2025 kan eerste schop in de grond. 

Afronding

De projectleider dankt iedereen voor de inbreng en betrokkenheid. Het verslag wordt binnen twee weken verstuurd.